Her Kırmızı Göz COVID değildir!

COVID 19'lu olgularda görülen semptomlar güncel literatürde görülme sıklıklarına göre aşağıdaki gibidir.

Ateş %87.9

Kuru Öksürük %67.7

Yorgunluk %38.1

Balgam %33.4

Nefes darlığı %18.6

Kas ve eklem ağrısı %14.8

Boğaz ağrısı %13.9

Başağrısı %13.6

Üşüme, titieme  %11.4

Bulantı-kusma %5.0

Burun akıntısı %4.8

İshal %3.7

Tükrükte kan %0.9

Pembe göz (=konjonktiva kırmızılığı) %0.8

Görüldüğü gibi göz kızarması ya da pembe göz denen belirti esasında hastaların çok azında görülmektedir. Dolayısı ile çok daha fazla sıklıkta görülen diğer belirtilerin içinde neredeyse ihmal edilebilecek bir orana sahiptir.

2. Yazının kaynağı olarak gösterilen Amerikan Oftalmoloji Akademisi’nin yazısı gazetede bildirilen rakamları vermekte ancak bu semptomun dikkate alınması yönünde bir yorumu içermemektedir. (AAO Alert: Coronavirus Update for Ophthalmologists) Tam tersine yazı biraz dikkat sarf edilerek okunduğunda covid19 ile konjoktuvutin çok daha yaygın olan başka konjonktuvit nedenleriyle olmuş olabileceği, kırmızı göz sebebiyle hastaların göz kliniklerine yönlendirilmesinin bulaş kaynağı nedeni olabileceği bildirilmektedir.

3. Verilen rakamlar Amerika’ya ait değil Çin  kaynaklarına ait rakamlardır. Burada konu edilen iki yayın vardır. Birincisi Journal of Medical Virology’de yayınlanmış, salgının ilk günlerinde Çin’den bildirilmiş çok az sayıdaki hasta verisine dayanan bir yayındır. Burada 30 hastadan sadece 1 tanesinde konjonktuvit tanımlandığı görülmektedir. (Bilindiği gibi konjonktuvit normalde her 30 hastadan biinde normalde de  kolaylıkla görülebilecek bir hastalıktır. Allerjiden, bakteriyel nedenlere kadar onlarca nedeni olabilir. Yayında bildirilen konjonktuvitli hastanın konjonktivasından alınan örnekte virüs üremiş olması dahi istisnai bir durum olma ihtimaline sahiptir.Kısaca bu veri ihtiyatla karşılanması gereken bir veridir.) Amerikan Oftalmoloji Akademisinin sitesinde bahs edilen ikinci yazı ise New England Journal of Ophthalmology’de yayınlanmıştır ki yine Çin’de 30 ayrı hastaneden toplanan bilgileri derlemiştir. Burada da 1099 hastanın sadece 9’unda (%0.8) konjonktuvir görülmüştür. Yayında bu konjonktuvitlerin nedenlerine dair bir araştırma yoktur. Yani bunlar kda olaylıkla başka nedenlerle ortaya çıkmış konjonktuvitler olabilir.

Yukarıda verilen bilgilere şunu da ilave edebiliriz ki çok daha değerli yeni bir çalışma Singapur’dan yayınlanmış olup, korana hastalarında yapılan oldukça yeterli sayıdaki olguda ağız ve burun örneklerinde virüs üretilmiş iken hiç birinin gözyaşlarında virüs olmadığı tespit edilmiştir. Yine bu yazı Amerikan Oftalmoloji Akademisinin sitesinden duyurulmuştur. (https://www.aaojournal.org/article/S0161-6420(20)30311-0/pdf)

Tüm bu bilimsel verilere dayanarak, korona hastalarında görülen bir çok belirti arasında pembe göz’ün oldukça önemsiz bir orana sahip olduğu, hatta bu olgularda eş zamanlı başka nedenli konjonktuvitler nedeni ile görülmüş olabileceği de  söylenebilir.

Hazırlayan: Dr. İzzet Can